Po co ta joga

Po co ta joga 😀 według Patanjalego

Patanjali, znany głównie jako autor „Jogasutr”, odnosi się do wolności (w sanskrycie „moksha” lub „kaivalya”) jako ostatecznego celu praktyki jogi. Wolność, w jego rozumieniu, oznacza uwolnienie się od cierpienia oraz od cyklu narodzin i śmierci (samsara), co osiąga się poprzez zrozumienie prawdziwej natury rzeczywistości i siebie samego. Aby osiągnąć ten stan, trzeba podjąć długą i trudną ścieżkę duchowego rozwoju.

Patanjali podkreślał, że kluczem do wolności jest poznanie rzeczywistości w jej najgłębszym sensie. To oznacza, że jednostka musi zrozumieć, że rzeczywistość nie jest taka, jak się wydaje na pierwszy rzut oka, lecz jest ona złożona i wielowymiarowa. Wszystko, co istnieje, jest połączone w skomplikowany sposób, i to zrozumienie tej złożoności jest kluczowe dla osiągnięcia wolności.

Wolność według Patanjalego nie polega tylko na uwolnieniu się od zewnętrznego cierpienia, ale także na uwolnieniu się od wewnętrznych ograniczeń i iluzji, które nas trzymają w niewoli. Oznacza to zrozumienie prawdziwej natury samego siebie, rozpoznanie, że nasza tożsamość nie jest ściśle związana z ciałem, umysłem czy emocjami. Istnieje coś głębszego i trwalszego, co można nazwać „jaźnią” lub „duszą”, i to to „jaźń” jest rzeczywistą istotą, która jest nieśmiertelna i nieograniczona.

W praktyce osiągnięcia wolności, Patanjali opisuje osiem stopni jogi, które prowadzą do ostatecznego wyzwolenia. Te stopnie to: zasady moralne (jama), praktyki osobiste (nijama), postawa ciała (asana), kontrola oddechu (pranajama), opanowanie zmysłów (pratjahara), skupienie umysłu (dharana), medytacja (dhjana) i ostateczne zjednoczenie z Boską rzeczywistością (samadhi).

Wolność według Patanjalego nie jest więc jedynie brakiem więzów zewnętrznych, ale przede wszystkim osiągnięciem stanu, w którym umysł i dusza są uwolnione od wszelkich ograniczeń, iluzji i cierpień, prowadząc do pełni życia i duchowej równowagi. To dążenie do wolności jest esencją jogi i głównym celem duchowej praktyki według tej tradycji.

Jego nauki podkreślają, że prawdziwa wolność nie jest fizycznym uwalnianiem się od określonych warunków, ale raczej głębokim zrozumieniem i przezwyciężeniem własnych ograniczeń umysłu. Praktyka jogi, według Patanjalego, prowadzi do wewnętrznej harmonii, spokoju umysłu oraz ostatecznie do osiągnięcia stanu kaivalyi – absolutnej wolności i niezależności od wszelkich zewnętrznych wpływów.

Według Ramana Maharishi

Ramana Maharishi, jeden z najbardziej znanych indyjskich mędrców i nauczycieli duchowych XX wieku, miał unikalne podejście do koncepcji wolności. Według niego, prawdziwa wolność (moksha) jest osiągana poprzez uświadomienie sobie własnego prawdziwego „Ja”, czyli uświadomienie sobie, że jest się niezmienną, wieczną świadomością, a nie tymczasowym ciałem czy umysłem.

Ramana Maharishi nauczał, że źródło cierpienia i ograniczenia wynika z identyfikacji z ciałem i umysłem. Prawdziwa wolność, według niego, polega na wyzwoleniu się z tej fałszywej identyfikacji poprzez stałe zwracanie uwagi na własne „Ja” lub świadomość, co jest znane jako „atma-vichara” (dochodzenie do Ja).

Atma-vichara to ważna praktyka w hinduistycznej i adwajtawedantyjskiej tradycji duchowej. Słowo „atma” oznacza „ja” lub „duszę”, a „vichara” oznacza „dochodzenie” lub „badanie”. Praktyka atma-vichara polega na badaniu i rozważaniu własnej tożsamości lub prawdziwej natury Jaźni, dążąc do zrozumienia jej istoty poza ograniczeniami ciała, umysłu i ego.

Głównym celem atma-vichara jest poznanie rzeczywistej tożsamości lub Jaźni, która według adwajtawedantyjskiego przekonania jest jednością z Absolutem, czyli Brahmanem. W tej tradycji uważa się, że ludzie często utożsamiają się z ciałem, umysłem i ego, co prowadzi do błędnego przekonania o swojej tożsamości. Atma-vichara pomaga przełamać te iluzje i odkryć prawdziwą naturę Jaźni.

Praktyka atma-vichara może przybierać różne formy, ale jej głównym elementem jest refleksja i introspekcja. Osoba praktykująca atma-vichara zadaje sobie pytania typu „Kim jestem?” lub „Co jest moją prawdziwą tożsamością?”. Ważne jest, aby nie szukać odpowiedzi na te pytania w umyśle lub w zewnętrznych doświadczeniach, ale raczej skupić się na głębokim wewnętrznym rozważaniu i odkrywaniu tego, co leży poza myślami i emocjami.

Podczas praktyki atma-vichara, osoba może zacząć dostrzegać, że tożsamość nie jest ograniczona do ciała ani umysłu, ale jest czymś bardziej fundamentalnym i uniwersalnym. To może prowadzić do doświadczenia jedności z całą rzeczywistością lub realizacji, że Jaźń jest jednością z Brahmanem, czyli absolutem.

Atma-vichara jest główną praktyką w naukach adwajtawedantyjskich, a jej celem jest osiągnięcie ostatecznej realizacji Jaźni jako jedności z Brahmanem i uwolnienie się od iluzji i cierpień związanych z fałszywym rozumieniem tożsamości. Jest to proces duchowego odkrywania prawdziwej istoty Jaźni i jej połączenia z absolutem.

Adwajtawedanta

Adwajtawedanta, znana również jako nondualizm, to jedna z głównych filozofii hinduizmu, która zakłada jedność (nondualizm) pomiędzy jednostką (Atma lub Jaźń) a Absolutem (Brahmanem). Termin „adwajtawedanta” dosłownie oznacza „niewielorakość” (adwajta – niewielorakość, wedanta – koniec wiedzy) i odnosi się do przekonania, że istnieje tylko jedna absolutna rzeczywistość, a różnice i podziały, które doświadczamy w świecie materialnym, są iluzoryczne.

Główne założenia adwajtawedanty są sformułowane przez filozofa i nauczyciela Adi Shankaracharję, który żył w VIII wieku. Podstawowe idee adwajtawedanty obejmują:

1. Jedność Brahmana: Adwajtawedanta głosi, że Brahman, czyli Absolut, jest jedyną rzeczywistością, która jest wieczna, niezmienialna i niepodzielną. Wszystkie pozostałe aspekty rzeczywistości, w tym świat materialny, są iluzoryczne i zależą od Brahmana.
2. Jaźń (Atma) jako jedność z Brahmanem: Według adwajtawedanty, Jaźń lub Atma (dusza) każdej jednostki jest tym samym co Brahman. Oznacza to, że każda istota jest częścią tej samej, absolutnej rzeczywistości. Różnice między jednostkami są jedynie iluzją wynikającą z ograniczeń umysłu i zmysłów.
3. Maja: W adwajtawedancie, pojęcie „Maya” odnosi się do iluzorycznej mocy, która powoduje, że Absolut (Brahman) wydaje się podzielony na różne indywidualne byty i rzeczywistości. Maya jest odpowiedzialna za fałszywe postrzeganie rzeczywistości.
4. Samorealizacja: Jednym z głównych celów adwajtawedanty jest samorealizacja, czyli poznanie swojej prawdziwej tożsamości jako Jaźni jedności z Brahmanem. Poprzez introspekcję, medytację i praktyki duchowe, jednostka dąży do przebudzenia się do tej jedności i uwolnienia się od iluzji i cierpień wynikających z fałszywego rozumienia rzeczywistości.

Jest ona jednym z głównych nurtów filozofii hinduistycznej i wpłynęła również na inne tradycje duchowe w Indiach. Pomimo swojej głębokiej filozoficznej i duchowej natury, adwajtawedanta jest dostępna dla każdego, kto dąży do zrozumienia głębszej prawdy o rzeczywistości i swojej własnej tożsamości.

Podsumowanie

Nauki Ramana Maharishi skupiały się na prostocie i bezpośrednim doświadczeniu, co odróżniało go od innych nauczycieli duchowych swoich czasów. Uważał on, że nie potrzeba skomplikowanych praktyk czy rytuałów do osiągnięcia oświecenia. Kluczowe jest ciągłe i głębokie zrozumienie i doświadczenie własnego istnienia, co prowadzi do wglądu w prawdziwą naturę rzeczywistości i ostatecznie do wolności.