Post i joga

Post i joga – czy mają coś wspólnego?

Dieta zalecana przez jogę

Joga nie jest jedynie praktyką fizyczną, ale obejmuje całościowe podejście do zdrowia, które uwzględnia dietę, praktykę asan (pozycji ciała), pranajamę (techniki oddechowe) oraz medytację. Istnieje wiele różnych podejść do diety w kontekście jogi, zależnie od tradycji, preferencji osobistych i indywidualnych potrzeb zdrowotnych.

Oto kilka ogólnych zaleceń dotyczących diety z perspektywy jogi.

1. Żywność łagodna i naturalna. Jogini zwykle zalecają spożywanie pokarmów, które są naturalne, organiczne i łatwe do strawienia. Owoce, warzywa, pełnoziarniste produkty zbożowe, orzechy, nasiona i zdrowe tłuszcze są często podstawą diety joginów. O tym jak zalecił Krishnamacharya odżywiać się Indrze Devi czytaj tutaj.
2. Zbilansowane posiłki. Zaleca się spożywanie zbilansowanych posiłków, które zawierają różnorodne składniki odżywcze, takie jak białko, węglowodany, tłuszcze, witaminy i minerały. Ważne jest również regularne spożywanie posiłków, aby utrzymać stabilny poziom energii i uniknąć nagłych spadków cukru we krwi.
3. Ograniczenie produktów przetworzonych. Zaleca się unikanie produktów przetworzonych, takich jak fast foody, słodycze, przetworzone mięso, napoje słodzone i wysokoprzetworzone produkty zbożowe. Zamiast tego, jogini zalecają spożywanie naturalnych, nieprzetworzonych produktów.
4. Moderacja w spożyciu. Jogini często promują umiar w jedzeniu jako kluczowy element zdrowej diety. Zaleca się unikanie nadmiernego spożywania i jedzenia tylko wtedy, gdy czujesz głód, a nie z nudów czy emocji.
5. Picie wody. Regularne picie wody jest kluczowe dla zdrowia, dlatego zaleca się picie odpowiedniej ilości wody każdego dnia, aby utrzymać nawodnienie organizmu.
6. Świadomość podczas jedzenia. Jogini zwracają uwagę na świadomość podczas jedzenia, co oznacza bycie obecnym podczas posiłku, uważne żucie jedzenia, docenianie smaków i tekstur oraz słuchanie sygnałów ciała dotyczących głodu i sytości.

Post (głodówka) w jodze

Post czy głodówka prowadzona przez jogina odnosi się do praktyki ascezy w jogi, gdzie osoba decyduje się na dłuższy okres głodówki lub ograniczenia spożycia pokarmów. Jest to jedna z wielu praktyk ascezy (tapas) stosowanych w jogi, mających na celu rozwój duchowy i umysłowy poprzez kontrolę ciała i zmysłów.

W wielu tradycjach jogi praktyka głodówki jest traktowana jako narzędzie do oczyszczenia ciała i umysłu oraz doskonalenia kontroli nad pragnieniami i impulsami. Jest to często wykonywane pod nadzorem nauczyciela jogi lub mistrza duchowego i zazwyczaj odbywa się w okresie, gdy praktykujący ma odpowiednią wiedzę i doświadczenie w praktyce jogi.

Podczas praktyki głodówki jogin unika stałego spożywania pokarmów przez określony okres czasu, zwykle przez kilka dni lub dłużej, skupiając się na picu wody i/lub herbaty ziołowej, co pozwala na oczyszczenie organizmu i odnowienie energii.

Jest to jednak zaawansowana praktyka, która wymaga odpowiedniego przygotowania i nadzoru, ponieważ nieprawidłowe wykonanie lub nadużycie mogą prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Osoby zainteresowane praktyką głodówki w kontekście jogi powinny skonsultować się z doświadczonym nauczycielem jogi lub ekspertem od zdrowego odżywiania, aby uzyskać odpowiednie wsparcie i wskazówki przed przystąpieniem do tego rodzaju praktyki.

Rodzaje postów

Post w kontekście diety odnosi się do okresowego powstrzymywania się od spożywania pokarmów przez określony czas. Post jest popularną strategią dietetyczną, która może mieć różne formy i cele. Oto kilka typowych rodzajów postu:

1. Post interwałowy. Polega na ograniczeniu okna czasowego, w którym można spożywać posiłki, zazwyczaj do kilku godzin dziennie, a resztę czasu pozostaje się na czczo. Więcej poniżej.
2. Post przedłużony. W tej metodzie osoba powstrzymuje się od spożywania pokarmów na dłuższy okres, zwykle od 24 godzin do kilku dni.
3. Post kaloryczny. Polega na ograniczeniu spożycia kalorii do bardzo niskiego poziomu przez określony okres czasu.
4. Post warzywny lub warzywno-owocowy. W tym rodzaju postu spożywa się wyłącznie warzywa i owoce przez określony okres, często w połączeniu z innymi strategiami, takimi jak ograniczenie spożycia węglowodanów lub tłuszczów. Post taki przechodzimy na naszych kursach wyjazdowych sokowych oraz na Oczyszczaniu wątroby z jogą.
   • Oto kilka cech charakterystycznych dla postu warzywnego lub warzywno-owocowego.
     • Skoncentrowanie się na roślinach. Podstawą diety są warzywa i owoce, które są bogate w składniki odżywcze, takie jak witaminy, minerały, błonnik i przeciwutleniacze.
     • Ograniczenie produktów pochodzenia zwierzęcego. W tej diecie ogranicza się spożycie mięsa, ryb, nabiału i innych produktów pochodzenia zwierzęcego. Niektórzy mogą wykluczyć je całkowicie, podczas gdy inni mogą spożywać je w ograniczonych ilościach.
     • Zwiększone spożycie warzyw liściastych. Warzywa liściaste, takie jak szpinak, jarmuż, rukola i sałata, są często preferowanym źródłem składników odżywczych w diecie warzywnej lub warzywno-owocowej.
     • Zdrowe tłuszcze. Choć post warzywny lub warzywno-owocowy ogranicza spożycie tłuszczów, często zawiera zdrowe tłuszcze pochodzenia roślinnego, takie jak awokado, orzechy, nasiona chia i oleje roślinne.
     • Ograniczenie przetworzonych produktów. W diecie warzywnej lub warzywno-owocowej unika się przetworzonych produktów spożywczych, takich jak fast foody, gotowe dania i słodycze.
     • Ograniczenie cukrów dodanych. Unika się spożywania produktów zawierających dodane cukry, koncentrując się na naturalnych źródłach słodyczy, takich jak owoce.
       
       Post warzywny lub warzywno-owocowy może mieć wiele korzyści zdrowotnych, takich jak poprawa zdrowia serca, zmniejszenie ryzyka chorób przewlekłych, utrata wagi i poprawa ogólnego stanu zdrowia. Jednak przed przystąpieniem do tego typu diety zaleca się skonsultowanie się z lekarzem lub specjalistą od żywienia, zwłaszcza jeśli masz jakiekolwiek istniejące problemy zdrowotne.
5. Post ketonowy. Jest to rodzaj postu, w którym spożywa się bardzo małą ilość węglowodanów, co powoduje, że organizm przechodzi w stan nazywany ketozą, gdzie spala głównie tłuszcz zamiast węglowodanów jako źródło energii.

Cele postu mogą być różne, od utraty wagi poprzez kontrolę poziomu cukru we krwi po poprawę zdrowia metabolicznego. Ważne jest jednak, aby przed przystąpieniem do jakiejkolwiek formy postu skonsultować się z lekarzem lub specjalistą od żywienia, zwłaszcza jeśli ma się jakiekolwiek istniejące problemy zdrowotne. Ponadto należy zachować ostrożność, aby nie prowadzić postu w sposób, który może być szkodliwy dla zdrowia.

Najdłużej dokumentowany przypadek, w którym człowiek przetrwał bez jedzenia, to historia Angus Barbieri, który przetrwał bez jedzenia przez okres 382 dni. Angus Barbieri był szkockim mężczyzną, który w 1965 roku zaczął restrykcyjną dietę pod nadzorem lekarza, prowadzącą do utraty wagi. Został on poddany programowi odżywiania przy użyciu wyłącznie witamin i minerałów oraz regularnych badań medycznych. Podczas tego okresu Barbieri stracił ponad 125 kg (275 funtów). Jego przypadek jest często przytaczany jako ekstremalny przykład wpływu postu na organizm, ale ważne jest zaznaczenie, że jest to wyjątkowa sytuacja, która wymagała ścisłego nadzoru medycznego.

Jest to ekstremalny przypadek i większość ludzi nie byłaby w stanie przetrwać tak długiego okresu bez jedzenia bez szkody dla zdrowia. Regularne spożywanie posiłków jest niezbędne dla zapewnienia organizmowi niezbędnych składników odżywczych i energii do prawidłowego funkcjonowania. Długotrwałe głodzenie może prowadzić do poważnych konsekwencji zdrowotnych, w tym osłabienia, utraty masy mięśniowej, zaburzeń hormonalnych, osłabienia układu immunologicznego i w skrajnych przypadkach nawet śmierci.

Post Interwałowy

Post interwałowy (ang. Intermittent Fasting) to strategia żywieniowa, w której osoba ogranicza określony czas jedzenia do określonych okien czasowych, pozostawiając inne okresy jako czas postu, w którym nie spożywa się żadnych kalorii.

Istnieje kilka różnych metod postu interwałowego, ale najpopularniejsze z nich to:

1. Metoda 16/8. Polega na ograniczeniu okresu jedzenia do 8 godzin dziennie, a następnie pozostawieniu 16 godzin jako okres postu. Na przykład, jeśli zaczynasz jeść o godzinie 12:00, to ostatni posiłek powinien być spożywany przed godziną 20:00, a następnie przez następne 16 godzin nie jesz niczego.
2. Metoda 5:2. Ta metoda polega na normalnym spożywaniu posiłków przez pięć dni w tygodniu, a następnie ograniczeniu spożycia kalorii do około 500-600 kalorii dziennie przez dwa dni w tygodniu.
3. Metoda 24-godzinna. Polega na całkowitym powstrzymaniu się od spożycia jedzenia przez 24 godziny, raz lub dwa razy w tygodniu.
4. Metoda Eat-Stop-Eat. W tej metodzie jedzenie jest całkowicie wstrzymywane przez 24 godziny, raz lub dwa razy w tygodniu.
5. Metoda 12/12. Jest to prostsza forma postu interwałowego, w której jedzenie ogranicza się do 12 godzin, a następnie pozostaje 12 godzin bez jedzenia.

Post interwałowy może mieć różne korzyści zdrowotne, takie jak utrata masy ciała, poprawa wrażliwości na insulinę, zmniejszenie stanów zapalnych, poprawa zdrowia mózgu i długowieczność. Jednak przed rozpoczęciem postu interwałowego zaleca się skonsultowanie się z lekarzem, szczególnie jeśli masz jakiekolwiek problemy zdrowotne lub przyjmujesz leki.